“ORUC”...
“Ramazan”
ayı deyə bildiyimiz ayda “oruc”lu olmaq, sağlam olan hər
müsəlmana, yəni “İslam”ı fərq, dərk və qəbul etmiş hər İnsana
vacibdir!. Dərk etməmiş, başa düşməmiş və qəbul etməmiş İnsana vacib
deyildir!.
Erməni, yəhudi, musəviyə
“oruc” vacib deyildir... Onlar
“oruc”lu olmaya bilərlər!... Çünki, “oruc” “Allah”ı,
İslamı anlayıb, gərəyini dərk edənə vacibdir!.
Bəs, “oruc” nədir?
Neçə cür “oruc” vardır?
Orucun
da “avam”a görə tərəfi var…
“Xəvvas”a
görə tərəfi var...
“Müqərrəb”lərə,
yəni “xass-ul xəvvas”a görə tərəfi var!.
“Avam”a
görə olan tərəfini “İNSAN ve SIRLARI” adlı
kitabımızın əlaqədar bölməsində açıqladığımız kimi “oruc”lu
olunan müddətdə beyin kənardan alınan xam maddənin sərf edilməsi, həzm
olunması və müxtəlif orqanlarda paylanması yönündə enerji xərcləməsini
çox aşağı səviyyəyə endirir.
Daha əvvəl söylədiyimiz kimi
İnsan bədəninə iki növ enerji girir.
Birinci növ yeyib içdiklərimiz.
Dünyanın əsas elektrik potensialı neqativdir. Qidalarla vücuda girən,
yeyilən və içilən şeylərdə də əksər hakim olan enerji yükü
neqativdir!. Bunun əvəzinə, nəfəs yolu ilə aldığımız havadakı oksigen
vasitəsilə vücuda girən enerji yükü pozitivdir.
Bu pozitiv və neqativ enerji
yükləri beyində paylanaraq keçmişdəkilərin ruh adını verdikləri dalğa
(wave) bədənə yüklənir. Beləcə ölümdən sonrakı bədənimiz forma alır və
güclənir!..
Bizim təsbitimizə görə...
Beynin ruha yüklədiyi daha çox
pozitiv olan enerjini mümkün olan qədər artıra bilmək, ruhdakı neqativ
yüklü dünyanın quruluşu növündən olan enerjini də aşağıya endirmək
məqsədilə, ən aşağı hədd, limit olan ildə bir aylıq “oruc”
vacib sayılmışdır!.
Orucun
başlama saatı, gecənin alatoranlığa dönməsi
vaxtıdır!.. Bu saata qədər sahur deyilən “oruc”dan əvvəlki
yemək yeyilə bilər!..
Iftar vaxtı isə, günəşin gözdən
itməsi və qırmızı işığının görünməməsidir!..
Rəsulullah
dövründə və daha sonralar uzun müddət saat
olmamışdır!. Bu saat bu dəqiqədə sahur kəsiləcək, bu saat bu dəqiqədə
iftar açılacaq tərzindəki dəqiq hökmlər tamamilə
səhvdir!.
Namazlar üçün də bu belədir!..
Tutaq ki, zöhr namazı...
Günəşin olduğunuz yerə ən dik vəziyyətə gəlməsinə baxırsınız, sonra da
namaza durursunuz!. Və ya şam namazı. Görürsünüz ki, günəş gözdən
itib, namaza durur və ya orucunuzu açırsınız!..
Şam namazı və ya iftar
saatı “18.32”-dədir kimi bir göstəriş tamamilə formal və səhvdir!..
Burada iki-üç və ya beş dəqiqənin əvvəl və ya sonra olmasının heç bir
əhəmiyyəti yoxdur!.
Bu, dini tamamilə formallıq və
maddilik məqamına aparan və batini dəyərlərə yönəlməyin qarşısını alan
dayaz tətbiqdir!..
Bəli, indi gələk orucun
hikmətlərindən bəzilərinə... Indiyə qədər üzərində çox dayanılmamış
tərəflərinə...
“Oruc”
nə üçün gün batandan, ertəsi gün gün doğana qədər olan müddətə
qoyulmamışdır?
Sən, gündə üç dəfə yemək
yeyirsən və beynin bunları paylamaq üçün enerji sərf edir.
Beyinin enerji sərf etməsinə,
həzminə az enerji təmin edərək enerjisini özündə mühafizə etməsi və
bunu olduğu kimi ruhuna yükləyə bilməsi üçün günəşin parazit
yaymasından daha az zərər görəcək şəkildə güclü qalmasını təmin etmək
qayəsinə istinad olunmuşdur...
“Oruc”da
ilk olaraq üzərində durulan məhdudiyyətlər
yemək-içmək və seksdir!. Yemək-içməkdə vücuda girən xam maddədən
söhbət gedir!... Seksdə isə bünövrənin elektrik boşalmasından bəhs
olunur.! Yəni, hər iki halda bədənin və beynin enerji itirməsindən
söhbət gedir!.
Bax, birinci qayə bunun mümkün
qədər qarşısını ala bilməkdir!. Bunun qarşısını ala bildiyimiz zaman
beyində mövcud olan güclü potensialı bu “oruc”luluq deyilən
zaman daxilində daha da gücləndirərək ruha yükləmək mümkün olacaqdır.
“Oruc”lu
birinin etdiyi zikr və gördüyü işlərlə, yəni beyin fəaliyyətləri ilə,
“oruc”suz birinin gördüyü iş arasında mühüm fərq vardır!. Biri
50% tutumla yüklənərkən, digəri 100% tutumla yüklənir.
“Oruc”la
əlaqədar bir Qüdsi hədisdə, belə buyrulur:
“Orucun əcrini və savabını
vermək mənə düşür”!.
İnsanın bütün xeyirli
əməllərinin əvəzi birə ondur!.
Amma hədisi-qüdsiyə görə,
orucun əcri və savabı müəyyən miqdarda deyil.. Yəni, oruc
İnsanlara hər hansı bir müqayisəyə gəlməyən şəkildə qazanc gətirir.
Orucun
ən çətin müddəti ilk iki gündür..
Bədən nizamlı müddətlərlə
müəyyən olunmuş qidaları almağa proqramlandığı üçün, xüsusilə şəkərin
düşməsi nəticəsində birinci gün baş ağrısı olur.. Miqreni olanlarda
miqren tutur, miqreni olmayanlarda axşam vaxtları baş ağrısı olur.
Amma, ən çox iki gün sonra, bədən adaptasiya olunur və baş ağrıları
keçir. İnsan orucunu tamamilə qərarlı şəkildə davam etdirə bilir!.
Orucun zahirdəki faydası budur!.
Müxtəlif şərtlərlə “Oruc”,
Hz. Məhəmməd Mustafa Əleyhissəlamdan əvvəl gələn Nəbilərin
dövrlərində də var idi.
“Oruc”
əsas etibarilə yalnız yemək-icmək və seksdən
kəsilmək deyildir!. Xüsusilə, “Oruc”lu ikən diqqət yetiriləcək
bir məqam vardır.
Ən əvvəl, Allah üçün
“oruc” tutmağı dərk edərək qeybət, dedi-qodu, İnsanları aldatmaq,
İnsanları aldadaraq mənfəət qazanmaqdan çəkinməkdir!. Orucun cismani
tərəfindən başqa, mənəvi tərəfindəki ən əhəmiyyətli ünsürlər
bunlardır!..
Qiybət edən
bir şəxsə:
- “Oruc”lusan, ət
yeyirsən!. Bu necə işdir?
deyilmişdir...
Çünki, Quranda “qeybət
etmək”, “ölmüş qardaşının çiy ətini yemək” kimi tərif
edilmişdir... Belə ki, “oruc”lu adam – filankəs elə elədi,
filankəs belə elədi – dediyi zaman istər dostun, istər siyasətçi
olsun, kim olursa-olsun, yanında olmayan, arxasınca danışdığın İnsan
haqqındakı bu davranışın, sənin “oruc”lu ikən ölmüş qardaşının çiy
ətini yeməyin deməkdir!.
Haqqında danışdığın İnsan
eşitdiyi zaman, sənin dediklərindən məmnun olmayacaqsa, sən o
sözlərinlə onun çiy ətini yeyirsən!. Istədiyin qədər mən “oruc”luyam,
de!... Həm də, pirzola deyil, çiy ölü ət yeyirsən!. Düşün
orucun nə hala düşdü!.
Bu orucun “avam”a xitab
edən yönüdür...
Bundan başqa, bir də
“xəvvas”ın orucu var.
“Xəvvas”ın
orucu isə, varlıqda mütləq tasarruf sahibi olan Haqqı fərq
etmək və qavramaqla, “Allah” xaricində bir varlıq, “Allah”ın
tasarrufundan başqa tasarruf görməkdən “imsak”dır.
“Oruc”lu
adam səndən bir hərəkət görəndə, bu hərəkəti səndən bilirsə, onun
orucu pozulmuşdur!. Amma, bu xəvvas üçün keçərlidir, bizim üçün
keçərli deyil. Bu hadisənin bizimlə əlaqəsi yoxdur.
Əbrar deyilən və Xəvvas
mərtəbəsində olan Allaha çatmaq istəyən,
nəfsi-mülhimə, nəfsi-mutmainnə dərəcəsində olanlara aiddir..
Əgər sən xəvvassansa, hər
hansı bir hərəkətə, hər hansı bir davranışa görə, o hərəkəti meydana
gətirən o varlığı alçaltsan, əksik, qüsurlu, xətalı görsən, onu
bayağılaşdırsan, o anda sənin orucun zərər görmüşdür!. Və ya
düşüncəyə, fikrə görə orucun pozulmuşdur... Qəzası lazımdır!.
Saydıqlarımızdan əlavə,
“xəvvas” mərtəbəsində olan İnsanın orucunda, kimdən nə hərəkət
görürsə-görsün, “bu hərəkəti görən Haqqdır!. Haqqın hər hərəkəti
yerli yerindədir. Bir hikmətə əsaslanaraq meydana gəlir” fikri
davam edəcək, qəzəblənməyəcək, üzülməyəcək və əsəbiləşməyəcəkdir!.
Qəzəblənirsə,
üzülürsə, əsəbiləşirsə, bəzi şeyləri yersiz görürsə, o İnsan orucunu
qəza etmək məcburiyyətindədır!. Əlbəttə bunu bizim üçün demirəm,
xəvvas səviyyəsindəkilər üçün deyirəm. Xəvvasın orucunda bu belədir.
Filankəs belə etdi demək, yoxdur!. Əbrar sinifindən olaraq hər an
müşahidə halında deyilsən. Bu belədir!.
“Həqiqətin faili Allahdır.
Allah istədiyini edəndir. Etdiyinə sual olmaz!” müşahidəsi “xəvvas”ın
orucunda əsasdır!.
Bu müşahidəni itirdiyi anda
olduğu mərtəbənin orucunu pozur!
“Xas-ul xəvvas”
orucuna gəlincə...
Bəşəri dəyərləndirmələrdən
“oruc”dur!.
Məxluqu görməkdən
“oruc”dur!.
“Səmədiyyət”
sifətinin “oruc”luda aşkar olmasıdır!.
Bunu ancaq yaşayan bilər!.
Açıqlanması qavraya
bilməyənlər arasında problem yaradar..