AÇIKLAMA:

 

Tûr Sûresi (9-28), (mushaf tertibinde olduğu gibi) bir önceki Zâriyat Sûresi’nin devamı bir bağlama haiz gözükmektedir!.. 

Esbâb-ı nüzûl olarak Tûr Sûresi’nin sadece iki âyeti hakkında rivayet vardır!..

Bilvesile açıklamalarda geçen “rivayet” bilgileri için şunu belirtelim:

“Rivayet” olarak yazılan verilerin hepsini makûliyet itibarıyla değil; o ortam (yer-zaman-muhatap) ve “din”in oluşum gerçeği (beşerin realiteyi kabullenme müşkülü ve gelenek dini) hakkında bir fikir ve bilgi olsun diye düşünülmeli!.. Bunlar, vahyin süreci ve âyet gruplarının tertibi bakımından da önemli referanslardır!..

 

9-) Yevme temurus Semau mevra;

O süreçte semâ (bilinç) allak bullak (şaşkın) olur!

10-) Ve tesiyrul cibalu seyra;

Dağlar (benlikler) yürür gider! (Rabbin Bakıy’dir!)

11-) Feveylün yevmeizin lilmükezzibiyn;

O süreci yalanlayanların vay hâline!

12-) Elleziyne hüm fiy havdın yel’abun;

Ki onlar (o yalanlayanlar şimdi) daldıkları (dünyalarındaki hayalî değerler) içinde oynamaktadırlar!

13-) Yevme yudaune ila nari cehenneme daa;

O süreçte Cehennem Nârı’na karşı konulmaz şekilde sürüklenecekler!

14-) Hazihin narulletiy küntüm Biha tükezzibun;

“İşte bu, kendisini tekzip ettiğiniz o Nâr!” (denilir).

15-) Efe sıhrun hazâ em entum lâ tubsırun;

“Bu bir büyü mü, yoksa siz mi görmüyorsunuz?”

16-) Islevha fasbiru ev lâ tasbiru* sevaun aleyküm* innema tüczevne ma küntüm ta’melun;

“Yaşayın ateşte! Artık ister sabredin ister sabretmeyin; size fark etmez! Siz yaptıklarınızın sonuçlarını yaşamaktasınız!”

17-) İnnel müttekıyne fiy cennatin ve na’ıym;

Muhakkak ki korunmuşlar, cennetler ve nimetler içindedirler.

18-) Fakihiyne Bima atahüm Rabbuhüm* ve vekahüm Rabbuhüm azâbel cahıym;

Rablerinin kendilerinde açığa çıkardığı ile keyiflidirler! Rableri (Varlıklarını meydana getiren Esmâ özellikleri), onları Cahîm (cehennem)’in azabından korumuştur.

19-) Külu veşrebu heniy’en Bima küntüm ta’melun;

“Yaptığınız fiillerin sonucu olarak oluşanları afiyetle yeyin, için!”

20-) Muttekiiyne alâ sururin masfufetin, ve zevvecnahüm Bi hurin ıyn;

Sıra sıra dizilmiş koltuklara yaslananlar olarak... Onları (bilinçleri) Hur-i Iyn (her şeyi net, akı ak karayı kara gören özelliğe sahip bedenler) ile eşleştirdik. (Dişi huri kızı diye yorumlanan bu anlatımlar tümüyle diğer cennet yaşamı anlatımları gibi bir temsilî, sembolik anlatımdır. {“Meselül cennetilletiy” = CENNETİN TEMSİL (misal - benzetme) yollu anlatımı} 13.Ra’d: 35 ve 47.Muhammed: 15... {Sahih Hadis: Allâh buyurur ki; Sâlih kullarım için, hiçbir gözün görmediği, hiçbir kulağın işitmediği ve hiçbir aklın kavramadığı şeyler hazırladım! Buharî, Müslim ve Tırmızî} A.H.)

21-) Velleziyne amenû vettebe’athüm zürriyyetühüm Bi iymanin elhakna Bihim zürriyyetehüm ve ma eletnahüm min amelihim min şey’* küllümriin Bima kesebe rehiyn;

İman edenler ve imanlı olarak kendilerine tâbi olan zürriyetleri var ya; onlara kendilerinden gelenleri de ekledik! Onların kazançlarından hiçbir şeyi de eksiltmedik... Her kişi yaptığının getirisine bağlıdır!

22-) Ve emdednahüm Bi fakihetin ve lahmin mimma yeştehun;

Onlara temenni ettikleri meyve (marifet türleri) ve etten (özelliklerini açığa çıkaracakları bedensel özelliklerden) bol bol verdik.

23-) Yetenaze’une fiyha ke’sen lâ lağvun fiyha ve lâ te’siym;

Onda, sarhoşlatıp ne düşünüp söylediğini bilmez hâle getirmeyen içkiler kapışırlar!

24-) Ve yetufu aleyhim ğılmanün lehüm keennehüm lü’lüün meknun;

Çevrelerinde gençlik dolu hizmetliler (enerjik kuvveler) koşuşur ki, sanki onlar saklı inci!

25-) Ve akbele ba’duhüm alâ ba’din yetesaelun;

Birbirlerine dönüp geçmiş hâllerini konuşurlar.

26-) Kalu inna künna kablu fiy ehlina müşfikıyn;

Dediler ki: “Doğrusu biz daha önce ehlimiz içinde (korkudan) titreyenler idik.”

27-) FemennAllâhu aleyna ve vekana azâbessemum;

“Allâh bize lütfetti ve bizi (cehennem ateşi) Semum’un (insan bedeninin gözeneklerinden geçen zehirleyici dumansız ateş; mikrodalga radyasyon) azabından korudu!”

28-) İnna künna min kablu ned’uh* inneHU HUvel Berrur Rahıym;

“Muhakkak ki biz bundan önce de O’na yöneliyorduk! Muhakkak ki O, Berr’dir, Rahıym’dir.”