97. Kadr Sûresi
Kadr Suresi, Kadr Gecesi’nin hangi gece olduğunun gizli olması gibi nerde ve ne zaman nazıl olduğu da gizli kalmıştır... Mekke-i Mükerreme’de indiği de rivayet ediliyor, Medine-i Münevvere’de indiği de.... Mekke-i Mükerreme’de ise, 25.sırada nazıl olduğu geleneksel resmi kabuldür (ki uslubu da Mekkidir!)... 5 ayettir... Adını, Kadr Gecesi’ni bahsettiği ayetleri dolayısıyla almıştır... “Kadr”, kudret, şeref, azamet, haşmet, tazyik (sıkma, sıkıştırma), demektir...
Nüzül sebebi ile ilgili iki hadis-i şerif şöyledir:
1.hadis-i şerif:
Hz.Rasulullah s.a.v., İsrailOğullarındandan bir kulun, bin ay, geceleri ibadet edip, gündüzleri de fiysebilillah savaş yaptığını, sahabe’ye anlatır... Ashab-ı Kiram da buna taacub eder... Bunun üzerine bu sure nazıl olur ki, 3.ayeti “Kadr Gecesi bin aydan daha hayırlıdır”, müjdesi ile...
2.hadis-i şerif:
“Bana ÜmeyyeOğulları (emeviler) gösterildi, minberime çıkıyorlardı da bu bana ağır geldi... Bunun üzerine bana <İnna enzelnaHU fiy Leylet-il Kadri...> inzal olundu”...
Nitekim ÜmeyyeOğullarının (emevilerin) saltanatının bin ay olduğu rivayet edilir...
Kadr Suresi’nin manası ve yeri ile ilgili şunu da kaydedelim: Kadr Gecesi, konusu itibarıyla, Kur’an tertibi olarak kendinden bir önceki A’lak Suresi’nin ilk beş ayetine ma’tuftur... Yani, Hz.Rasulullah s.a.v.in “İKRA’” gecesi için bir açıklamadır... Zaten “İkra’!” gecesi, aynı zamanda Kadr Gecesi idi...
Esasında Kuran’ın her sure ve her ayetinin ortamdan, insanlardan ve olaylardan kaynaklanan bir “sebeb-i nüzül”ü yoktur... Yani örtünme, teyemmüm, alkol ayetleri gibi zahiri bir olaya binaen her ayet ve sure nazıl olmamıştır... Mesela: Fatiha Suresi ve A’lak Suresi’nin ilk beş ayeti, gündelik bir olaya binaen nazıl olmamıştır... Ma’lum İlme tabidir!...
Kadr Suresinde: Efendimiz Hz.Muhammed s.a.v.in kadri, azameti, şerefi, haşmeti; ve Kadir Gecesi’nin fazileti, özellikleri, işlevi anlatılmaktadır...
1-) İnnâ enzelnaHU fiy LeyletilKadr;
Muhakkak ki biz Onu (Kurân’ı), (Hz. Muhammed’in a.s.) Kadr gecesinde inzâl ettik!
2-) Ve mâ edrake mâ LeyletülKadr;
Kadr gecesini (-n kadrini, şerefini, haşmetini) bilir misin?
3-) LeyletülKadri hayrün min elfi şehr;
Kadr gecesi, bin aydan (seksen yıllık ömür) daha hayırlıdır!
4-) Tenezzelül Melâiketü ver Rûhu fiyha Biizni Rabbihim min külli emr;
Melekler ve Ruh Onda tenezzül eder, Rablerinin izni ile her hükümden.
5-) Selâmun, hiye hattâ matle’ılfecr;
Selâm (hakikati yaşatarak); tâ ki Fecr’in doğmasına kadar (Hakikatin zuhuru ile şuurun vechi tanımasına kadar).