Niye İman?
“Allâh için” = “fiysebilillâh” ne demektir?
Özündekini hissetmenin; ve gereklerini ortaya koymanın yaşanmasıdır!..
Allâh ahlâkıyla yaşayıp, Allâh bakışı ve değerlendirmesiyle, yakınını veya uzağındakini ve dahi tüm yaratılmışları değerlendirmek demektir!
Karşındakini Allâh’a erdirmek; böylece Allâh rızasının onda açığa çıkması için, tüm varlığınla çaba göstermek demektir!
“Allâh için beraberlik” demek, bu amacı paylaşan “bir aradalık”demektir!
Kişinin özündeki “Allâh”tan ve bunun sonuçlarını yaşamaktan “gâfil” olması, onun “gazaba uğramış olması” demektir!
Gelecekte beklenen ateş ya da işkence olaylarını “gazap” sanarak; insanın yaşadığı andaki “gazap”tan gafleti ise, “Allâh gazabına uğramış olmasının” açık yaşantısıdır!
“Allâh gazabına düçar olmuş” kişi, özündeki Allâh’ı tanıyamamış; bunun gereğini hâlâ yaşayamamakta olan insandır! Bu açıkladığımızı idrak edememek de gazaba uğramışlığın bir başka belirtisidir!..
Evet, geçen haftaki yazımızda, bu konuya çok ağırlık vermiştik...
İnsan yaşamındaki en önemli konu bu olduğu için, bu hafta da gene bu hususu, bizden açığa çıkan kadarıyla açıklamaya devam etmek istiyorum...
Kişide, ya iman açığa çıkmıştır ve bunun getirmiş olduğu bakış açısıyla yaşar kısmetindeki kadarını; bu yüzden “saîd” = “mutlu” derler ona; çünkü ebedî yaşamında son durağı “Cennet” boyutu olacaktır!..
Ya da fıtratında iman yoktur; bunun getirdiği bakış açısıyla yaşar; ve o bakışa göre fiiller, davranışlar ortaya koyar; bu yüzden “şakî” = “mutsuz” derler; çünkü ebedî yaşamında son durağı “Cehennem” boyutu olup, hayatı “yanarak” devam edecektir!
Kişinin fıtratındaki “iman”, o kişiye er-geç, olayların ve fiillerin yaratıcısının Allâh olduğunu idrak ettirerek; kişinin o olaydan dolayı yanmasına son verir! “Kalpler Allâh’ın hatırlanmasıyla tatmine ulaşır, yatışır” uyarısını hatırlayalım burada...
İman veya imansızlık beyindeki bir değerlendirme merkezinin açılıp açılmamasındandır... Hatta diyebilirim ki, iman geni vardır kanaatimce!
Eğer beyin, iman nûruyla olayları yorumlarsa, değerlendirmesi başka olur; iman ışığından mahrum olarak yorumlarsa, değerlendirmesi başka olur!
Biz dışarıdan, kişinin bu geni taşıyıp taşımadığını bilmeyiz!.. Ancak davranışları, o an için bize kısmî bir gösterge olabilir...
Buna rağmen biz, fiili itibarıyla, bu iman nûrundandır, veya imansızlığın sonucudur desek dahi; onun daha sonraki bir süreçte hangi idrak içinde boyut değiştireceğini bilemediğimizden, kimse için “imanlı” veya “imansız” şeklinde kesin hükmü veremeyiz.
Genelde kişinin, imansız bakış açısıyla yaşamı değerlendirmesi, onun için müjdeli bir gelecek vadetmez!
İmanlı bakış açısıyla yaşayanın dahi, yaşamı sonlanmadan ne olduğu bilinemez.
Rasûlullâh (aleyhisselâm)’ın bir uyarısı özetle ve hatırımda kaldığı kadarıyla şöyledir:
“Savaşta Allâh yolunda çarpışırken öldüğü bilinen kişiye, sen kendi güçlülüğünü ve hünerini gösterip insanlardan pâye almak için çarpışırken öldün ve şehîd değilsin, yerin cehennemdir; denir.
Büyük zekât ve sadaka dağıtan kişiye, sen insanlardan pâye almak, onları kıramadığın için gönülleri olsun diye vermek amacıyla malını dağıttığın için, yaptığın makbûl değildir; denir ve melekler onu cehenneme atarlar...
Âlime, sen insanlar ne kadar bilgili deyip sana pâye versinler ve sana hizmet etsinler diye, geçimini sağlamak için bu ilmini insanlara yaydın, yaptıkların geçerli değildir ve yerin cehennemdir; denir...”
Şimdi bu açıdan olayı değerlendirirsek...
İmanlı kişi, yaptığı her şeyi, “fiysebilillâh” = “Allâh için”; yani çevresindekilerden veya karşısındakilerden hiçbir çıkar beklemeden; sırf kendindekini onlarla paylaşmak amacıyla yapıyorsa, bunun yararını görecektir!
Bunun dışındaki tüm gerekçeler ise, “şirk koşmak” diye tanımlanan imansız bakış açısının sonucudur!
Eğer “gazap” kuşatmamışsa bizi, vicdanımız ilimle, iğne deliği kadar yerden niyetlerimizi görebiliyorsa; sorgulayalım niyetlerimizi, yaşama ve çevremize bakış açımızı!..
Yarından önce bugün hesaba çekelim kendimizi!..
Aynaya bakalım!..
“...Bilinçlerinizde (düşündüğünüz) ne varsa, açıklasanız da gizleseniz de Allâh varlığınızdaki Hasiyb ismi özelliğiye size onun sonuçlarını yaşatır...” (2.Bakara: 284) uyarısını iyi değerlendirelim...
Allâh için, dürüst ve açık olmak mı?