AÇIKLAMA:

 

Ahzâb (hizipler, gruplar) Sûresi, Medine dönemi’nde İslâm’a tehdidin zirvesi (ve zevâli?) olan Hendek Savaşı ve devamı süreçte, farklı konu ve sebeplerle grup grup nâzil olmuştur!..

Ahzâb Sûresi: 1-3 âyet grubu, birçok nübüvvet hükmü ihtiva eden ve Kurân’da “Nebi” kelimesinin en çok geçtiği bu sûre’nin başı olarak nâzil olmuş!.. Kurân’da “Yâ eyyühenNebiyyu!” diye başlayan üç sûre’den ilkidir ve içinde beş âyet de “Yâ eyyühenNebiyyu!” diye başlamaktadır!..

Bu âyetlerin, müşriklerden bir heyetin, putlarına ve inançlarına dil uzatılmaması teklifi ile gelmeleri üzerine nâzil olduğu rivayet edilir!.. Bizce, cahiliye taassubu, sadece put (şirk) inançları ile sınırlı değil, din ve akıl dışı birçok örf ve âdetleriyle de ilgili idi!.. Rasûlullâh (a.s), onların tüm bu kabulleriyle muhataptı!..

Ahzâb Sûresi: 4-5 âyet grubu, cahiliye örfünde geçerli olan “zihâr” (eşini anası gibi kabullenerek kendine haram kılma) ile eşin, gerçek ana olamayacağı; evlatlık edinme ile de öz evlat olamayacağı konusunda nâzil olmuş; evlat edinme konusu hükme bağlanmış, zihâr konusu ise daha sonra nâzil olacak olan Mücâdele Sûresi’nde hallolmuştur!.. 

6.âyet, hem öncesi ve sonrasıyla ilgili ve hem de daha önce nâzil olmuş Enfâl Sûresi: 75.âyeti açıklamak içindir!..

 

“B”İsmillâhir Rahmânir Rahıym

1-) Ya eyyühen Nebiyüttekıllahe ve lâ tutı’îl kafiriyne vel münafikıyn* innAllâhe kâne ‘Aliymen Hakiyma;

Ey Nebi! Allâh’tan (açığa çıkarttıklarının sonuçlarını yaşatacağı için) korunanlardan ol! Hakikat bilgisini inkâr edenlere ve münafıklara (ikiyüzlülere) uyma! Muhakkak ki Allâh Aliym’dir, Hakiym’dir.

2-) Vettebı’ ma yuha ileyke min Rabbik* innAllâhe kâne Bima ta’melune Habiyra;

Rabbinden sana vahyolunana tâbi ol... Muhakkak ki Allâh, yaptıklarınızı (yaratan olarak) Habiyr’dir.

3-) Ve tevekkel alAllâh* ve kefa Billâhi Vekiyla;

Allâh’a tevekkül et! Esmâ’sıyla hakikatin olan Allâh, Vekiyl olarak yeterlidir!

4-) Ma ce’alAllâhu li racülin min kalbeyni fiy cevfih* ve ma ce’ale ezvacekümüllaiy tuzahirune minhünne ümmehatiküm* ve ma ce’ale ed’ıyaeküm ebnaeküm* zâliküm kavlüküm Bi efvahiküm* vAllâhu yekulül Hakka ve HUve yehdis sebiyl;

Allâh hiçbir erkeğin göğüs boşluğunda iki kalp oluşturmamıştır! Kendilerinden zihar (eşini anası gibi kabullenerek kendine haram kılma) yaptığınız eşlerinizi, analarınız kılmamıştır. Evlatlık kabullendiklerinizi de oğullarınız kılmamıştır. Bunlar boş laflarınızdır! Allâh Hakk’ı bildirir; doğru yola O hidâyet eder!

5-) Üd’uhüm liabaihim huve aksetu indAllâh* fein lem ta’lemu abaehüm feıhvanüküm fiyd diyni ve mevaliyküm* ve leyse aleyküm cünahun fiyma ahta’tüm Bihi ve lâkin ma te’ammedet kulubüküm* ve kânAllâhu Ğafûran Rahıyma;

Onlara (evlatlık aldıklarınıza), babalarına nispetle hitap edin... Bu, Allâh indînde daha adaletlidir. Eğer onların babalarını bilmiyorsanız, bu durumda onlar, sizin dinde kardeşleriniz ve dostlarınızdır... Hata yaptığınız şeyde üzerinize bir suç yoktur... Fakat kasıtlı düşünerek yaptıklarınız hariç... Allâh Ğafûr’dur, Rahıym’dir.

6-) EnNebiyü evla Bil mu’miniyne min enfüsihim ve ezvacühu ümmehatühüm* ve ülül’ erhami ba’duhüm evla Bi ba’dın fiy Kitabillâhi minel mu’miniyne vel mühaciriyne illâ en tef’alu ila evliyaiküm ma’rufa* kâne zâlike fiyl Kitabi mestura;

En Nebi, iman edenlere, kendi benliklerinden daha önceliklidir! Onun eşleri onların (iman edenlerin) analarıdır! Akrabalar da Allâh’ın Kitabında (diğer) iman edenlerden ve muhacirlerden, (mirasça) birbirlerine daha önceliklidirler... Dostlarınıza dinen iyilik işlemeniz hariç... Bu, Bilgi’den bir hükümdür.