AÇIKLAMA:

 

Nisâ’: 95-96 âyet grubu’nun sebebi nüzûl rivayeti, Zeyd B. Sâbit'ten şöyle nakledilir:

“Bu âyet nâzil olduğu vakit ben, Rasûlullâh (s.a.v.)'in yanında –yazıyor- idim... Âyet’te ‘Mazeretli olanlar’ kısmı zikrolunmamıştı... Bu yüzden Abdullâh İ. Ümmi Mektûm dedi ki: ‘Ben âmâyım, nasıl olacak?’... Bunun üzerine Rasûlullâh (s.a.v.)'i oturduğu yerde vahiy bürüdü ki, Rasûlullâh (s.a.v.)’ın dizi benim baldırıma yaslanmıştı... Nefsim, kudret elinde olan Allâh'a yemin ederim ki baldırıma bir ağırlık çöktü; hatta baldırımı kül ufak edeceğinden korktum... Sonra Rasûlullâh (s.a.v.) açılıp kendine geldi ve âyeti ‘Müminlerden özürlü olmaksızın oturanlar ile, Allâh yolunda malları ile, canları ile cihâd edenler eşit değildir!’ şeklinde yaz diye bana emreti... Ben de âyeti o şekilde yazdım.”

Bu olayın Bedir savaşı’na çıkmadan önce olduğunu rivayet eden Abdullâh İ. Abbâs ra., bu âyetin yorumunu şu takdirle yapar: “Müminlerden Bedir gazvesine çıkanlarla, çıkmayıp Medine’de oturanlar müsâvi değildir!”

 

95-) Lâ yestevil ka’ıdune minel mu’miniyne ğayru üliddarari vel mücahidune fiy sebiylillâhi Bi emvalihim ve enfüsihim* faddalellahul mücahidiyne Bi emvalihim ve enfüsihim alel kaıdiyne dereceten, ve küllen veadAllâhul Hüsna* ve faddalellahul mücahidiyne alel kaıdiyne ecren azıyma;

Mazeretsiz, evde oturup seferden kaçan iman edenler ile Allâh yolunda mallarıyla, nefsleriyle mücahede edenler, eş değerde olmazlar... Allâh, mallarıyla ve nefsleriyle mücahede edenleri, oturup kalanlardan derece olarak üstün kıldı... Hepsine Allâh en güzeli vadetmiştir... (Ancak) Allâh, mücahitleri, oturup kalanların üzerine büyük bir mükâfat ile üstün kılmıştır.

96-) Derecâtin minhü ve mağfireten ve rahmeten, ve kânAllâhu Ğafûren Rahıyma;

Tarafından dereceler, mağfiret ve rahmet (bağışlamıştır). Allâh Ğafûr’dur, Rahıym’dir.